پزشک شما علاوه بر توصیه به رعایت تغذیه صحیح و ورزش مناسب ممکن است برای کنترل فشار خون شما از داروهای مختلفی استفاده کند که بسیار مهم است که دارو را با دوز مناسب و به طور مرتب استفاده کنید.

من باید قبل از مراجعه به پزشک چه کار کنم؟

از نیاز واقعی خود برای مصرف داروها اطمینان پیدا کنید. نسخه برخی بیماران بسیار بیشتر از نیاز واقعی آن‌ها می‌باشد. این ممکن است زمانی اتفاق بیافتد که شما همزمان به دو پزشک، مراجعه می‌کنید و داروهایی با نام‌های متفاوت و با کارایی یکسان مصرف کنید. برای جلوگیری از این مشکل، لیستی از تمامی داروهای مصرفی خود را در ملاقات با هر پزشک به همراه داشته باشد و از پزشک بخواهید تا لیست داروهای شما را برای اطمینان از درست بودن آن‌ها بررسی کند. تهیه یک لیست از داروهای مصرفی، مانع از نیاز به حمل همیشگی آن‌ها به مطب پزشک می‌شود.

پزشک بر چه اساسی تصمیم می‌گیرد چه دارویی برای من مناسب است؟

پزشک شما براساس شرایط زیر تصمیم می‌گیرد که کدام دارو برای شما بهترین انتخاب است:

۱) فشار خون شما تا چه حدی بالاست؟

۲) سایر بیماری‌هایی که بدن شما با آن‌ها درگیر است مانند دیابت، بیماری کلیوی و بیماری قلبی در انتخاب نوع داروی شما موثر است.

۳) واکنش بدن شما به داروی مصرفی چگونه است؟

۴) همکاری شما برای مصرف منظم داروها تا چه حد است؟

۵) توجه به اثربخشی داروها

۶) توجه به اثرات جانبی بالقوه دارو

۷) جنس، سن و نژاد بیمار

۸) سابقه حساسیت دارویی

بنابراین برای انتخاب داروی فشار خون باید حتما با پزشک مشورت کنید. ممکن است دارویی انتخاب مناسبی برای کنترل فشار خون برادر شما بوده باشد ولی برای شرایط شما نه تنها اصلا مناسب نباشد بلکه ضرر هم داشته باشد. پس سر خود دارویی را شروع نکنید!

درمان‌های دارویی فشار خون

داروهای مختلفی برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شوند. بدن بعضی از بیماران نسبت به بیماران دیگر به یک داروی خاص پاسخ بهتری می‌دهد. بنابراین، ممکن است برای تعیین داروی مناسب و دوز مناسب برای اثر بخشی دارو با حداقل عوارض جانبی، زمان بیشتری لازم باشد.

اگرچه هر دارویی می‌تواند موجب بروز عوارض جانبی شود؛ اثرات جانبی، به نوع دارو، دوز و سایر عوامل بستگی دارد. برخی از عوارض جانبی در داروهای فشار خون، ناشی از کاهش فشار خون است. معمولا اگر پایین آمدن فشار خون، ناگهانی باشد، می‌تواند علایمی از جمله سرگیجه، خواب آلودگی یا احساس خستگی ایجاد کند. این عوارض معمولا بعد از چند هفته، زمانی که بدن با فشار خون پایین تطابق پیدا کرد، فروکش می‌کند.

قبل از شروع استفاده از هر دارویی، در صورتی که سوابق زیر را دارید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید:  

۱) سابقه آلرژی و حساسیت به هر نوع دارو و غذایی

۲) سابقه آنژیوادم (یعنی تورم صورت و لب‌ها و تنگی نفس در پی مصرف دارو یا غذای خاص)  

۳) خانم‌های باردار یا در دوران شیردهی

زیردسته‌های دارویی مختلف کنترل کننده فشار خون:

• دیورتیک‌ها

• مهار کننده‌های سیستم رنین آنژیوتانسین

• مسدود کننده‌های کانال کلسیم

• مسدود کننده های بتا

• سایر داروها

داروی ضد فشار خون مناسب شما

پزشک در هنگام تعیین اینکه چه داروهای ضد فشار خونی باید تجویز شود، چندین عامل را در نظر می‌گیرد. علاوه بر توجه به اثربخشی و اثرات جانبی بالقوه، او سلامت عمومی، جنس، سن و نژاد را در نظر می‌گیرد؛ از جمله شدت فشار خون بالا، هرگونه شرایط اضطراری دیگر و اینکه آیا داروهای خاصی نباید استفاده شود.

برخی داروهای ضد فشار خون برای درمان شرایط خاص دیگری توصیه می‌شود که ربطی به فشار خون بالا ندارد. البته در بسیاری موارد، فرد مبتلا به یکی از این شرایط خاص، فشار خون بالا نیز دارد. به عنوان نمونه:

• مهار کننده آنزیم تبدیل آنژیوتانسین (ACE) برای افرادی که مبتلا به دیابت هستند توصیه می‌شود. این دسته از داروها سطح پروتئین در ادرار (پروتئینوری) افراد دیابتی را کاهش می‌دهد.

• مسدود کننده‌های بتا برای افرادی که دارای نارسایی قلبی یا حمله قلبی هستند توصیه می‌شود.

همچنین برخی داروهای ضد فشار خون وجود دارد که در برخی افراد توصیه نمی‌شود. بعضی از نمونه ها عبارتند از:

• مهار کننده های ACE و مسدود کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین ARB در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.

• دیورتیک می‌تواند نقرس را بدتر کند.  

بنابراین، مهم است که تمام مشکلات فعلی و سابقه پزشکی خود را با پزشک خود مطرح کنید تا موثرترین داروها برای شما تجویز گردد.

در افراد مسن با فشار سیستولیک بالا تجویز داروهای دیورتیک مانند هیدروکلروتیازید و یا بلوک کننده‌های کانال کلسیم مانند املودیپین توصیه می‌شود.

داروهای ترکیبی

اگر فرد دارای فشار خون بسیار بالا است، (به عنوان مثال، ۱۶۰ روی ۱۰۰ میلیمتر جیوه یا بیشتر)، ممکن است اولین مرحله در درمان فشار خون درمان ترکیبی با دو داروی هم زمان به جای درمان با یک دارو باشد.  

علاوه بر این، برخی از افرادی که از داروهای ضد التهابی استفاده می‌کنند، پاسخ کافی با کنترل خوب و مناسب از فشار خون ندارند. اگر این اتفاق رخ دهد، ممکن است داروی دوم اضافه شود. گزینه های دیگر عبارتند از افزایش دوز دارو و یا جایگزینی داروهای مختلف.

اضافه کردن داروی دوم، به ویژه به عنوان یک قرص ترکیبی:

۱) ممکن است بیشتر از افزایش دوز داروی اول موثر باشد.

۲) اثرات جانبی کمتری نسبت به مصرف دوزهای بالای دارویی دارد.

اگر شما برای هزینه درمان و تهیه داروهای فشار خون خود مشکلی دارید، با پزشک معالج یا پزشک داروساز خود صحبت کنید. آن‌ها راه حل‌هایی برای کاهش هزینه‌های درمان دارند. اغلب، پزشک شما می‌تواند داروهایی مشابه با هزینه کمتر به شما معرفی کند.

 در نتیجه هرگز درمان خود را به منظور کاهش در هزینه‌ها متوقف  نکنید و به خاطر هزینه بالای داروها، دوز داروهایتان را کم نکنید، زیرا ممکن است آسیب‌های جدی به سلامت خود بزنید.

در مقاله بعد هر یک از دسته های دارویی فشار خون با مثال توضیح داده خواهد شد.