کاپتوپریل: دارویی قدرتمند و خطرناک!
فشار خون بالا، به عنوان قاتل خاموش شناخته میشود، چرا که میتواند بدون ایجاد علامت، به تدریج به سلامتی شما آسیب برساند و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه را افزایش دهد. خبر خوب این است که با روشهای درمانی مناسب، میتوان این بیماری را کنترل کرد و از عوارض خطرناک آن پیشگیری کرد.
کاپتوپریل یکی از داروهای مؤثر و شناختهشده در درمان فشار خون بالا است که در دسته مهارکنندههای آنزیم تبدیلکننده آنژیوتانسین (ACE) قرار میگیرد. این دارو با شل کردن رگهای خونی و کاهش فشار وارده بر قلب، به تنظیم فشار خون کمک میکند.
اشکال دارویی کاپتوپریل
کاپتوپریل فقط به شکل قرصهای ۱۲.۵ میلیگرمی/ ۲۵ میلیگرمی/ ۵۰ میلیگرمی/ ۱۰۰ میلیگرمی در دسترس میباشد. این دارو را هم میتوان به صورت خوراکی و هم زیرزبانی مصرف کرد.
نام رایج کاپتوپریل در بازار ایران، کاپوتن است و با این نام به بازار عرضه میشود.
✅ نحوه مصرف کاپتوپریل
کاپتوپریل به عنوان یک قرص برای مصرف خوراکی عرضه میشود و معمولا دو یا سه بار در روز با معده خالی، ۱ ساعت قبل از غذا مصرف میشود. برای کمک به یادآوری مصرف کاپتوپریل، آن را هر روز تقریباً در زمانهای یکسانی مصرف کنید. دستورالعملهای روی برچسب نسخه خود را به دقت دنبال کنید و از پزشک یا داروساز خود بخواهید هر قسمتی را که متوجه نمیشوید توضیح دهد. کاپتوپریل را دقیقا طبق دستور مصرف کنید. کمتر یا بیشتر از آنچه پزشک تجویز کرده است مصرف نکنید.
کاپتوپریل فشار خون بالا و نارسایی قلبی را کنترل میکند اما آنها را درمان نمیکند. حتی اگر احساس خوبی دارید، به مصرف کاپتوپریل ادامه دهید. بدون مشورت با پزشک مصرف کاپتوپریل را به هیچ عنوان قطع نکنید.
برای اطلاعات دقیقتر در مورد نحوه مصرف کاپتوپریل بهتر است با دکتر معالج خود مشورت کنید. همچنین میتوانید در کلینیک سین از تجربه متخصصان آن بهره ببرید و نوبت خود را رزرو کنید
✅ موارد مصرف کاپتوپریل
کاپتوپریل به تنهایی یا همراه با سایر داروها برای درمان فشارخون بالا و نارسایی قلبی استفاده میشود. فشار خون بالا یک بیماری شایع است و در صورت عدم درمان میتواند باعث آسیب به مغز، قلب، رگهای خونی، کلیهها و سایر قسمتهای بدن شود. آسیب به این اندامها ممکن است باعث بیماری قلبی، حمله قلبی، نارسایی قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیه، از دست دادن بینایی و سایر مشکلات شود.
از کاپتوپریل همچنین برای بهبود بقا و کاهش خطر نارسایی قلبی پس از حمله قلبی در بیماران مبتلا به بیماری قلبی به نام هیپرتروفی بطن چپ (بزرگ شدن دیوارههای سمت چپ قلب) استفاده میشود. کاپتوپریل همچنین برای درمان بیماری کلیوی (نفروپاتی) ناشی از دیابت در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ و رتینوپاتی (بیماری چشم) استفاده میشود.
کاپتوپریل در دستهای از داروها به نام مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) قرار دارد. این دارو مواد شیمیایی خاصی را که رگهای خونی را سفت میکنند کاهش میدهد؛ بنابراین خون روانتر جریان مییابد و قلب میتواند خون را با کارایی بیشتری پمپاژ کند.
بیماری ایسکمی قلبی، یکی دیگر از مواردی است که برای درمان آن از کاپتوپریل استفاده میشود. ایسکمی قلبی که با نام بیماری عروق کرونری نیز شناخته میشود، اختلالی است که در آن سرخرگ کرونر تنگ و باریک میشود و عضلات قلب از رسیدن خون و اکسیژن کافی محروم میگردند.
دوز مصرفی کاپتوپریل
عوامل مختلفی همچون سن، وضعیت سلامتی و سایر شرایط پزشکی، مقدار دوز مصرفی شما را تعیین میکند. به طور کلی برای هر بیماری از دوزهای متفاوتی استفاده میشود. در ادامه این موارد را بررسی خواهیم کرد.
۱. دوز مصرف کاپتوپریل برای فشار خون
- دوز شروع معمولی: ۲۵ میلیگرم ۲ تا ۳ بار در روز مصرف میشود.
- افزایش دوز: در صورت نیاز، پس از ۷ تا ۱۴ روز، پزشک ممکن است دوز شما را به ۵۰ میلیگرم ۲ تا ۳ بار در روز افزایش دهد.
۲. دوز مصرفی برای نارسایی قلبی
- دوز شروع معمولی: ۲۵ میلیگرم ۳ بار در روز مصرف میشود.
- افزایش دوز: پس از رسیدن به دوز ۵۰ میلیگرمی که ۳ بار در روز تجویز میشود، افزایش بیشتر دوز باید در صورت امکان حداقل ۲ هفته به تعویق بیفتد. این به پزشک شما اجازه میدهد تا تشخیص دهد که آیا بدن شما به خوبی به دارو پاسخ میدهد یا خیر. اکثر بیماران با ۵۰ یا ۱۰۰ میلیگرم، ۳ بار در روز بهبود مییابند.
- حداکثر دوز: ۴۵۰ میلیگرم در روز.
۳. دوز مصرفی کاپتوپریل برای اختلال عملکرد بطن چپ
- دوز شروع معمولی: پس از یک دوز ۶.۲۵ میلیگرم(نصف قرص)، دوز ۱۲.۵ میلیگرم ۳ بار در روز مصرف میشود.
- افزایش دوز: پزشک داخلی ممکن است دوز شما را تا ۲۵ میلیگرم ۳ بار در روز طی چند روز یا هفته افزایش دهد.
۴. دوز مصرفی کاپتوپریل ۲۵ میلیگرم برای نفروپاتی دیابتی
دوز معمولی: ۲۵ میلیگرم ۳ بار در روز مصرف میشود. توجه داشته باشید این دارو به صورت تخصص روی دیابت تمرکز ندارد و معمولا افزایش دوزی در رابطه با این مشکل صورت نمیگیرد.
❗عوارض جانبی کاپتوپریل
عوارض جانبی که ممکن است با مصرف کاپتوپریل رخ دهند، عبارتند از:
- سرفه خشک
- سرگیجه
- بثورات پوستی
- تغییر در طعم غذاها
- تورم صورت، زبان یا گلو
- مشکل در بلع
- مشکل در تنفس
- درد معده
- استفراغ و حالت تهوع
- خستگی
- افزایش وزن
هشدارها و خطرات مصرف کاپتوپریل
کاپتوپریل میتواند برخی از مشکلات سلامتی جدی ایجاد کند. این خطر ممکن است برای گروههای خاصی حتی بیشتر باشد. بنابراین افراد با سابقه پزشکی خاص، بدون مشورت پزشک نباید این دارو را مصرف کنند. در صورت داشتن هر یک از سوابق پزشکی زیر، باید این دارو را با احتیاط مصرف کنید.
۱. نقایص مادرزادی یا سقط جنین
کاپتوپریل میتواند باعث نقص مادرزادی یا سقط جنین شود. اگر باردار شدید، فورا مصرف کاپتوپریل را متوقف کنید و با پزشک خود صحبت کنید. اگر میخواهید باردار شوید، قبل از قطع کاپتوپریل سایر گزینههای دارویی را با مشاور دارویی خود در میان بگذارید.
۲. تشدید مشکلات کلیوی با مصرف قرص زیر زبانی کاپتوپریل
در برخی موارد نادر، کاپتوپریل میتواند باعث ایجاد یا بدتر شدن مشکلات کلیوی شود. قبل از شروع مصرف کاپتوپریل و حداقل یک بار در سال پس از آن باید آزمایش خون برای بررسی سلامت کلیههای خود انجام دهید.
۳. تاثیر قرص خط دار کاپتوپریل ۵۰ میلیگرم بر آسیب کبدی
به ندرت، کاپتوپریل میتواند باعث نارسایی کبد شود. اگر متوجه زردی پوست یا چشم شدید، مصرف کاپتوپریل را متوقف کنید و فورا با پزشک خود صحبت کنید. برای بررسی سلامت کبد باید آزمایش خون انجام دهید.
۴. تاثیر قرص زیرزبانی کاپتوپریل بر سرفه
مصرف کاپتوپریل ممکن است باعث تحریک خفیف گلو یا سرفه خشک و شدید شود. این عارضه جانبی تا حدودی شایع است و معمولا در چند ماه اول مصرف دارو رخ میدهد. این یک عارضه جانبی نیست که بدن شما با آن سازگار شود و باید از داروهای فشار خون یا نارسایی قلبی متفاوت استفاده کنید. این سرفه پس از چند هفته قطع دارو از بین میرود.
۵. تورم صورت و گلو
آنژیوادم یا تورم در صورت، لبها، زبان، گلو و سایر اندامها میتواند در هر زمانی هنگام مصرف کاپتوپریل و سایر مهارکنندههای ACE رخ دهد. این خطر برای سیاه پوستان بیشتر است. برخی از داروهای مورد استفاده برای سرطان های خاص و پیوند اعضا (اورولیموس و سیرولیموس) نیز خطر ابتلا را افزایش میدهند. اگر تورم در زبان یا گلو دارید، به خصوص اگر باعث مشکل در تنفس شود، باید فورا به پزشک مراجعه کنید.
۶. پتاسیم بالا
کاپتوپریل میتواند میزان پتاسیم را در بدن شما افزایش دهد. پتاسیم بالا میتواند بسیار خطرناک باشد و نیاز به درمان فوری دارد. دیابت و مشکلات کلیوی نیز خطر ابتلا به پتاسیم بالا را افزایش میدهند. چندین داروی دیگر نیز وجود دارند که سطح پتاسیم را افزایش میدهند، بنابراین حتماً از داروساز یا متخصص قلب خود در مورد داروهایی که میتوانند با کاپتوپریل تداخل داشته باشند، سوال کنید.
۷. تاثیر کاپتوپریل ۲۵ بر فشار خون پایین
کاپتوپریل می تواند فشار خون شما را کاهش دهد و باعث ایجاد احساس سبکی سر یا سرگیجه به خصوص در هفته اول مصرف آن شود. این ممکن است باعث بیهوش شدن یا افتادن شما شود. هنگام بلند شدن از حالت نشسته یا درازکش مراقب باشید تا از این امر جلوگیری کنید. اگر نارسایی قلبی دارید، باید اولین دوز کاپتوپریل را در حضور پزشک مصرف کنید تا مطمئن شوید فشار خون شما خیلی پایین نمیآید.
۸. کاپتوپریل و افزایش خطر عفونت
کاپتوپریل میتواند باعث کاهش تعداد گلبولهای سفید خون شود. این اتفاق میتواند خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد. در صورت مشاهده علائم عفونت مانند تب یا گلودرد، فورا به پزشک مراجعه کنید.
۹. حساسیت دارویی و واکنش آلرژیک
کاپتوپریل میتواند یک واکنش آلرژیک شدید و تهدید کننده زندگی ایجاد کند. علائم عبارتند از:
- مشکل در تنفس
- تورم گلو یا زبان
اگر به کاپتوپریل واکنش آلرژیک داشتهاید، دیگر این دارو را مصرف نکنید. مصرف مجدد آن میتواند کشنده باشد.
۱۰. لوپوس
داروهای فشارخون مانند هیدرالازین میتوانند باعث بیماری لوپوس شوند. کاپتوپریل نیز یک داروی فشار خون است و ممکن است در صورت وجود لوپوس آن را تشدید کند.
موارد منع مصرف کاپتوپریل
برای دسته خاصی از افراد مصرف این دارو ممکن است اثرات نامطلوبی به جا بگذارد.
مصرف قرص خط دار کاپتوپریل ۵۰ میلی گرم در زنان باردار
کاپتوپریل یک داروی حاملگی دسته D است. یعنی:
- تحقیقات انجام شده روی انسان، اثرات نامطلوبی را برای جنین هنگام مصرف دارو توسط مادر نشان داده است.
- این دارو فقط درصورتی باید مصرف شود که فرد به فشار خون در بارداری یا فشار خون بسیار بالا مبتلا باشد.
اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید با پزشک زنان و زایمان خود صحبت کنید. از پزشک خود بخواهید در مورد آسیب خاصی که ممکن است به بارداری شما وارد شود به شما بگوید. این دارو تنها در صورتی باید استفاده شود که خطر بالقوه با توجه به مزایای بالقوه دارو قابل قبول باشد.
مصرف قرص زیرزبانی کاپتوپریل در زنان شیرده
کاپتوپریل ممکن است به شیر مادر منتقل شود و ممکن است در کودکی که با شیر مادر تغذیه میشود عوارض جانبی ایجاد کند. اگر به کودک خود شیر میدهید با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است لازم باشد تصمیم بگیرید که شیردهی را متوقف کنید یا مصرف این دارو را متوقف کنید.
مصرف کاپتوپریل ۲۵ در سالمندان
افراد مسن ممکن است داروها را کندتر پردازش کنند. یک دوز معمولی بزرگسالان ممکن است باعث شود سطح این دارو در بدن شما بالاتر از حد طبیعی باشد. اگر سالخورده هستید، ممکن است به دوز کمتر یا برنامه دوز متفاوتی نیاز داشته باشید.
کودکان
این دارو در کودکان مطالعه نشده است. در کودکان کمتر از ۱۸ سال نباید استفاده شود.
⛔ تداخلات دارویی کاپتوپریل
کاپتوپریل ممکن است با برخی داروها یا مکمل ها تداخل داشته باشد. همیشه پزشک و داروساز خود را در مورد سایر داروها یا مکملها (از جمله داروهای تجویز شده و بدون نسخه، ویتامینها و مکملهای غذایی یا گیاهی) که در حال حاضر مصرف میکنید، مطلع کنید.
۱. تداخل قرص خط دار کاپتوپریل ۵۰ میلیگرم با ساکوبیتریل
مصرف کاپتوپریل همراه با ساکوبیتریل، که همراه با والزارتان برای درمان فشار خون بالا و نارسایی قلبی استفاده میشود، خطر ابتلا به آنژیوادم (تورم جدی) را افزایش میدهد. شما نباید ظرف ۳۶ ساعت پس از استفاده از ساکوبیتریل از کاپتوپریل استفاده کنید.
۲. داروهای فشار خون
طبق گفته healthline، کاپتوپریل میتواند با داروهای فشار خون زیر تداخل داشته باشد:
- کاندسارتان
- اپروسارتان
- ایربسارتان
- بنازپریل
- انالاپریل
- فوزینوپریل
۳. دیورتیکها
مصرف دیورتیکها با کاپتوپریل میتواند فشار خون شما را خیلی پایین بیاورد. هنگامی که کاپتوپریل با دیورتیکها مصرف میشود، دیورتیکهای نگهدارنده پتاسیم میتوانند باعث افزایش پتاسیم خون در بدن شما شوند. نمونههایی از این داروها عبارتند از:
- اسپیرونولاکتون
- آمیلوراید
- تریامترن
۴. تداخل کاپتوپریل ۲۵ با داروهای ضد درد
مصرف کاپتوپریل با داروهای ضد درد خاص میتواند عملکرد کلیه شما را کاهش دهد. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:
❌ داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، مانند ایبوپروفن و ناپروکسن
۵. داروهای جلوگیری از رد پیوند عضو
مصرف این داروها همراه با کاپتوپریل خطر ابتلا به آنژیوادم (تورم) را که یک واکنش آلرژیک شدید است، افزایش میدهد. نمونههایی از این داروها عبارتند از:
تمسیرولیموس
سیرولیموس
اورولیموس
۶. تداخل قرص خط دار کاپتوپریل ۵۰ میلیگرم با طلا
استفاده از طلای تزریقی (اوروتیومالات سدیم) همراه با کاپتوپریل ممکن است خطر واکنش نیتریتوئید را افزایش دهد. علائم این بیماری میتواند شامل برافروختگی (گرم شدن و قرمز شدن صورت و گونهها)، حالت تهوع، استفراغ و فشار خون پایین باشد.
تمامی موارد بالا، بخشی از عوارض جانبی این دارو هستند. شما میتوانید برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره تداخلات دارویی کاپتوپریل، با استفاده از سایت و اینستاگرام کلینیک سین با یک دکتر متخصص مشورت کنید.
نحوه نگهداری قرص زیرزبانی فشار خون
شما باید این دسته داروها را در دمای اتاق (۲۰ تا ۲۵ درجه سانتیگراد) و به دور از نور و گرما نگهداری کنید. همچنین نباید داروی کاپتوپریل را در یخچال یا فریزر نگهداری کنید.
کاپتوپریل باید دور از مناطق مرطوب و دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
دوز فراموش شده کاپتوپریل
اگر یک نوبت را فراموش کردید، در اسرع وقت آن را مصرف کنید. اگر تقریبا زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، فقط آن دوز را مصرف کنید. از مصرف دوز اضافی خودداری کنید.
چه کسانی قرص کاپتوپریل را تجویز می کنند؟
کاپتوپریل یک داروی تجویزی است که با توجه به علت اختلال شما، متخصصان مختلفی میتوانند آن را تجویز کنند. اگر شما به مشکلات قلبی و فشار خون بالا مبتلا باشید، ممکن است این دارو توسط متخصص قلب و عروق تجویز شود. اگر به سایر شرایط مانند مشکلات کلیوی ناشی از دیابت دچار باشید، ممکن است این دارو توسط متخصص نفرولوژی تجویز شود.
در هر حال شما باید با مشورت پزشک این دارو را مصرف کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
اگر پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است، در تمام قرارها با پزشک و آزمایشگاه خود شرکت کنید. فشار خون شما باید به طور مرتب چک شود تا پاسخ شما به کاپتوپریل مشخص شود.
به هیچ عنوان نگذارید دیگران داروهای شما را مصرف کنند. هر سوالی که در رابطه با جایگزین کردن این دارو داشته باشید، میتوانید از دکتر خود بپرسید. کلینیک سین این امکان را برای شما فراهم کردهاست که به راحتی و با استفاده از نوبت دهی آنلاین بتوانید با دکتر خود مشورت کنید.
شما باید فهرستی مکتوب از تمام داروهای تجویزی و بدون نسخه خود که مصرف میکنید داشته باشید، تا در صورت مراجعه به متخصص قلب و یا بیمارستان در اختیار آنها قرار دهید. رعایت نکردن تداخلات دارویی میتوانید عواقب جدی را برای شما به دنبال داشته باشد.
داروی کاپتوپریل معمولا توسط متخصصین قلب و عروق، و دکتر نفرولوژی تجویز میشود و برای مصرف این دارو باید با متخصصین مذکور مشاوره نمایید.
کلینیک سین مراقب سلامتی شماست!